Buraya Tıklayarak Kişilik tipinizi test edin ve güçlü yönlerinizi bulun.(Ücretsiz Kişilik Testi)
Carl G. Jung’un psikolojik tipler teorisine [Jung, 1971] göre, insanlar genel tutum tercihleri ile karakterize edilebilir:
- Dışa dönük (E – Extraverted) ve içe dönük (I – Introverted) karşılaştırması,
algının iki işlevinden birini tercih etmeleri:
- Sağduyu (S – Sensing) ve Sezgi (N – Intuition),
ve yargılamanın iki işlevinden birini tercih etmeleri:
- Düşünme (T – Thinking) ve Duygu (F – Feeling)
Jung tarafından sunulan üç tercih alanı ikiliktir (yani her kutbun farklı bir tercihi temsil ettiği iki kutuplu boyutlar). Jung ayrıca bir kişide yukarıdaki dört işlevden birinin baskın olduğunu – bir algılama işlevi veya bir yargılama işlevi olduğunu öne sürdü. Jung’un teorisinin bir araştırmacısı ve uygulayıcısı Isabel Briggs Myers, yargılama-algılamayı kişilik tipini etkileyen dördüncü bir ikilik olarak görmeyi önerdi [Briggs Myers, 1980]:
- Yargılama (J – Judging) ve Algılama (P – Perceiving)
İlk kriter, Dışadönüklük – İçe Dönüklük , bir kişinin enerji ifadesinin kaynağını ve yönünü gösterir. Bir dışadönük’ün enerji ifadesi kaynağı ve yönü esas olarak dış dünyadadır, içe kapanıklık esas olarak kendi iç dünyalarında bir enerji kaynağına sahiptir.
İkinci kriter, Sağduyu – Sezgi , birinin bilgiyi algılama yöntemini temsil eder. Sağduyu, bir kişinin esas olarak doğrudan dış dünyadan aldığı bilgilere inandığı anlamına gelir. Sezgi, bir kişinin esas olarak içsel veya yaratıcı dünyadan aldığı bilgilere inandığı anlamına gelir.
Üçüncü kriter olan Düşünme – Hissetme , bir kişinin bilgiyi nasıl işlediğini gösterir. Düşünme, bir kişinin esas olarak mantık yoluyla karar vermesi anlamına gelir. Duygu, kural olarak, duyguya, yani ne yapmaları gerektiğini hissettiklerine dayanarak bir karar verdiği anlamına gelir.
Dördüncü kriter, Yargılama – Algılama , bir kişinin işlediği bilgileri nasıl uyguladığını yansıtır. Yargılama, bir kişinin tüm yaşam olaylarını organize ettiği ve kural olarak planlarına bağlı olduğu anlamına gelir. Algılama, alternatif seçenekleri doğaçlama ve keşfetmeye meyilli olduğu anlamına gelir.
Yukarıdaki 4 dikotomideki tüm olası tercih permütasyonları, dört dikotominin her birindeki iki kutuptan hangisinin bir kişide baskın olduğunu temsil eden 16 farklı kombinasyon veya kişilik tipi verir , böylece 16 farklı kişilik tipini tanımlar. Her kişilik tipine karşılık gelen tercih kombinasyonunun 4 harflik bir kısaltması atanabilir:
ESTJ | ISTJ | ENTJ | INTJ |
ESTP | ISTP | ENTP | INTP |
ESFJ | ISFJ | ENFJ | INFJ |
ESFP | ISFP | ENFP | INFP |
Kişilik tipi kısaltmasındaki ilk harf, genel tutum tercihinin ilk harfine karşılık gelir – dışadönüklük için “E” ve içe dönüklük için “I”.
Kişilik tipi kısaltmasındaki ikinci harf algılama-sezgi boyutundaki tercihe karşılık gelir: “S” algılama anlamına gelir ve “N” sezgi anlamına gelir.
Kişilik tipi kısaltmasındaki üçüncü harf, düşünme-duygu çifti içindeki tercihe karşılık gelir: “T” düşünme anlamına gelir ve “F” duygu anlamına gelir.
Kişilik tipi kısaltmasındaki dördüncü harf, bir kişinin yargı algılayan çift içindeki tercihine karşılık gelir: yargı için “J” ve algı için “P”.
Örneğin:
- ISTJ İçe dönük, Sağduyulu, Düşünen, Yargılayan
- ENFP Dışadönük, Sezgisel, Duygusal, Algılayan anlamına gelir
DÖRT TEMEL MBTI TİPİ
SP – Sağduyulular | Kavrayanlar, algılarıyla çalışanlar (Zanaatkarlar, Ateşe denk) |
NT – Duyumsayanlar | Düşüncelerle (Rasyonalistler toprağa denk) |
NF – Duyumsayanlar | Duygularıyla (İdealistler – havaya denk) |
SJ – Sağduyulular | Yargılayanlar (koruyucular – suya denk) |
Zanaatkarlar provokatif, gayrete getiren, iyimser, kuşkucu, bulunulan yere ve zamana odaklıdır. Rasyonalistler mantıklı, pratik, sağduyulu ve analitiktir. İdealistler idealler, sosyal düzen ve kendi görüşleriyle ilgilidir. Koruyucular yardımsever, oturmuş, gelenekseldir.
Bu 8 MBTI harflerini anlatan kelimeleri anlayabilmek için, onların kombinasyonlarından oluşan sözlüğe bakalım. Yanlarında görünen yüzdeler bu ayrımdaki tiplerin genel nüfus içindeki oranını gösterir. ‘Dörtlü’ ayrımda geçmeyen bir diğer harf çifti: E Dışadönük, I İçedönük, de burada ayrıca listelenmişidir.
Dışa Dönükler (E) | İçe Dönükler (I ) |
Konuşkan | Sessiz |
Katılımcı | Temkinli, Köşeye çekilen |
Sosyal | Olaylara ve kişilere derinlemesine bakan |
Dışa odaklı | Bire bir yakınlık kuran |
Bir çok yüzeysel ilişkisi olan | Az ama derin ilişkiler |
Girişken, Açıksözlü | Koruyucu, dışa kapalı |
Etrafa sosyal enerji saçan | Kendine dönük |
Dışarı etkinlikleriyle ilgili | Enerjisini kendine saklayan |
Harekete geçmek için etrafında adam arayan | Kendi başına harekete geçebilen |
Sağduyulular (S ) | Sezgilerini kullananlar (N) |
Keskin gözlemci | Yaratıcı |
Çevreyi anında kavrayan, sabitleyen | Olasılıklar dahilinde düşünebilen |
Bugüne ve şimdiye odaklı | Gelecekteki olasılıkları değerlendirebilen |
Uyanık ve meraklı | İç gözlemi kuvvetli, kendini tahlil edebilen |
Hayatı, dünyayı yaşamak isteyen | İçine doğanlara göre hareket eden |
Geçmişe bağlı | Gelecekteki olasılıkları kurabilen |
Ayakları yere basan, sağlamcı | Hayal gücü kuvvetli, kafası karışık |
Pratik | Fantastik |
Gerçekçi | Kurguya açık |
Ortak normlara uygun | Yaratıcı |
Güncel, kullanılana yakın | Soyutlamaya yakın |
Geçmişten ders alan | Gelecekten ilham alan |
İkna eden | İlham veren |
Kullanıma yönelik | Sürekli beklenti içinde, huzursuz |
Düşünenler (T) | Hissedenler (F) |
Bildiğinden şaşmayan | Samimi |
Objektif, doğrucu | Kendi yargılarıyla davranan |
Kişisel yargılarıyla hareket etmeyen | Yardımlaşmacı,yakınlık kuran |
Prensiplere ve kurallara odaklı | Değerlere ve bağlılığa odaklı |
İdare, yönetmelik, kurallar | Kapsam, Sonuç Hesaplaşma |
Standartlar, arketipler, kalıplar | Hafifletici nedenler |
Eleştiri, yorum , analiz | Takdir, değer verme, dengeleme |
Eleştirel yargıda bulunma | Acıyıp anlayış gösterme |
Eşit paylaştıran | Kendini adayan, geçimli |
Ölçen, hesaplayan | Etkiye göre tepki veren, duyarlılık |
Kişisel yargıdan uzak seçim | Kendine yakınlığına göre seçim |
Tarafsız ve mantıklı | Kendi yargılarından emin |
Siyah beyaz , test ederek düşünen | Soruların arkasındaki itkileri gören |
Yargılayan (J) | Algılayan (P) |
Programlı, kurallar koyan | Rutine karşı, alternatif arayan |
Sistematik, düzenli, yöntemli | Anı değerlendiren |
Temkinli, Tedbirle hareket eden | Deneye açık, keşifçi |
Konuları karara bağlayan | Fikirlerle dolu, yeni fikirlerle hareket eden |
Sabit, esnek olmayan | Esnek, rahatına düşkün |
İyi organize, planlı | Daha fazla veri toplayan, alternatif arayan |
Parçaları birbirinden ayrı tutan | Parçaları karıştıran, katan, harmanlayan, |
Geleceği dikkatle planlayan | Olana uyum sağlayan |
Başkalarının hayatını yöneten | Hayatın akışına açık |
Planlayan, emreden | Açık fikirli |
Kestirip atan, köprüleri yakan | Telaş etmeyen |
Onaylanmayı isteyen | Kadere, alınyazısına inanan |
Sürelere uyan | Süreleri takmayan |
Hemen bitiren | Bekleyip gören |
Sonucu görmek isteyen | Opsiyonları açık tutan |